یو پی اس  UPS چیست ؟ 

به عنوان یک اصل کلی در تولید، دلایل متعددی وجود دارد که تولیدکنندگان را بر آن می دارد که نسبت به توسعه تکنولوژی محصول تولیدی خود اقدام نمایند. بخصوص زمانیکه ارزش ريالی معامله زیاد باشد، گاهاً میتوان پذیرفت که ملاحظات اقتصادی و رقابتی نسبت به مسائل فنی ارجحیت دارد.

با این نگرش در سالهای اخیر UPS های موسوم به Transformer-Less در کنار UPS های Transformer-Base عرضه می شوند. بعلاوه ظهور میکروپروسسورهای پیشرفته در الکترونیک، تولید کنندگان UPS را قادر ساخته است تا UPS های با قابلیت بیشتر و قیمت پایین تر تولید نمایند. با توجه به عدم استفاده از ترانسهای سنگین و بزرگ در UPS های بدون ترانس، قیمت این دستگاهها کمتر و ابعاد آن کوچکتر شده است.

در برخی موارد این UPS های ارزان  قیمت و سبک برای شرکتهایی که به سیستم برق بدون وقفه جهت پشتیبانی از تجهیزات حساس خود نیاز دارند به عنوان یک پیشنهاد قابل بررسی است. به هر حال، در هر کاربرد خاص می باید ارجحیت مشخصات فنی مورد نیاز را تعیین نموده و آن را ملاک انتخاب قرار داد.

به طور متوسط UPS های On-Line بدون ترانس قادرند طیف وسیعی از تجهیزات حساس را پشتیبانی نمایند و بدین دلیل بیشتر مصرف کنندگان قادر خواهند بود دستگاه مناسب خود را با توجه به بودجه و نیازشان تامین نمایند. البته نباید فراموش کرد که در محیط های حساس و کلیدی مانند مخابرات، مراکز درمانی، نظامی و یا ایستگاههای مخابراتی باید نسبت به انتخاب مشخصات تکنولوژی UPS دقت بیشتری صورت پذیرد. به طور خلاصه، UPS های Transformer–Base مزایای زیادی نسبت به  Transformer-Less دارند.

طی سالها تجربه، ثابت کرده است که UPS های بدون ترانس در برابر اختلالات ناشی از Spike و حالت های گذرا برای دستگاههایی مانند فتوکپی، پرینتر های لیزری، موتورها و ... آسیب پذیرند. همچنین برخی از اختلالات برق می تواند از طریق UPS به بار منتقل گردد. بدین جهت UPS های بدون ترانس بایستی به فیلترهای الکترونیکی مجهز باشند. در مقابل، به دلیل اینکه در UPS های Transformer–Base برق خروجی از برق ورودی کاملاً ایزوله شده است، لذا این نوع UPS پیشنهاد مناسبی جهت حفاظت از تجهیزات حساس بوده و نیازی به فیلترهای اضافی بین ورودی و خروجی ندارد. هم چنین به دلیل وجود ایزولاسیون گالوانیک در UPS های Transformer–Base، ولتاژ خروجی از کیفیت بالاتری برخوردار است.

این خاصیت، پارامتر بسیار مهمی برای بسیاری از کاربردها به شمار می رود به طور مثال در آخرین استاندارهای نصب تجهیزات پزشکی شماره BS-EN60601, BS-EN61558-2 ، دقیقاً اعلام شده است که تجهیزات حساس بایستی از طریق ترانس ایزولاسیون گالوانیک تغذیه گردند. به عنوان یک اصل در طراحی سیستم های الکترونیکی جهت افزایش ضریب اطمینان می باید از قطعاتی استفاده نمود که کمترین احتمال خرابی را دارند و در مقایسه با قطعات الکترونیکی، ترانس بسیار قابل اطمینان تر است.

یکی از مهمترین مزیت  UPS های Transformer–Base فواصل طولانی زمان بین خرابی یا MTBF آنهاست زیرا بجای استفاده از قطعات و مدارات پیچیده الکترونیکی (مانند آنچه در UPS های بدون ترانس استفاده می شود) در این دستگاهها از قطعات و مدارات مرسوم استفاده شده است. به عبارت ساده تر استفاده از قطعات الکترونیکی حساس و آسیب پذیر در UPS های بدون ترانس، جهت ایفای نقش ترانس، باعث کاهش ضریب اطمینان و افزایش خرابی در این سری از UPS ها می شود. به عبارت دیگر UPS  بدون ترانس در مقابل نوسانات و افزایش لحظه ای  ولتاژ آمادگی بیشتری جهت خرابی دارد. به همین دلیل بیشتر متخصصین تنها UPS های Transformer–Base را جهت کار در مراکز حساس صنعتی، حمل و نقل و پزشکی توصیه می نمایند

همانگونه که قبلاً اشاره کردیم دلایلی وجود دارد که ما را مجبور می کند از UPS های بدو ن ترانس استفاده کنیم. UPSهای Transformer–Base به دلیل داشتن ترانس، سنگین تر و بزرگ تر بوده  لذا  حمل و نقل آنها مشکل تر است. هم چنین به دلیل حرارت تولید شده توسط ترانس راندمان پایین تری داشته و ضمناً نویز صوتی بیشتری نیز تولید می کنند. به علاوه هزینه برق مصرفی آنها زیاد بوده و به تهویه بیشتری نیاز دارند. لذا در سازمانهای کوچک که کامپیوتر، UPS و تجهیزات دیگر کنار یکدیگر قرار دارند، UPS های Transformer–Base به دلیل ایجاد آلودگی صوتی و حرارتی مناسب نمی باشند.

یو پی اس های بدون ترانس در شرایط مشابه دارای راندمانی حدود 3 تا 5 درصد  بالاتر از یو پی اس های با ترانس می باشند. البته باید توجه داشت در صورتیکه برای استفاده از یک سری مزایای ترانس نیاز به اضافه کردن ترانس به یو پی اس های بدون ترانس باشد راندمان کل مجموعه به همین میزان کمتر از یو پی اس های Transformer–Base  خواهد شد . اگر چه طراحی UPS های Transformer–Less پیچیده تر بوده و قطعات الکترونیکی بیشتری مصرف می کنند ولی قیمت تمام شده این نوع UPS به دلیل عدم استفاده از ترانس (که دارای قیمت بالایی می باشد) کمتر بوده و معمولاً هزینه تولید آنها تقریباً 30% کمتر از UPS های با ترانس می باشد. بنابراین با وجود اینکه UPS های Transformer–Base انتخاب ایده آل تری است ولی به لحاظ ملاحظات اقتصادی و فضای مورد نیاز ممکن است UPS های Transformer–Less پیشنهاد اول باشد.

بدیهی است در محیط های صنعتی و دارای اعوجاج و اختلال در برق شهر و هم چنین در کشورهایی که استاندارد های تولید و توزیع برق در آنها رعایت نمی شود، UPS های Transformer–Base انتخاب عاقلانه تری می باشد. در محیط هایی با ا عوجاج بالا از یو پی اس انتظار می رود که در طولانی مدت محافظ خوبی در مقابل این نویزهای گذرا باشد. با وجود اینکه در یوپی اس های بدون ترانس از قطعات الکترونیکی پیچیده استفاده شده ولی این نوع  یو پی اس ها نمی توانند خروجی را به طور کامل از ورودی ایزوله کند. برای رفع این مشکل سازندگان یو پی اس ، کابینت جداگانه ای به عنوان فیلتر و ترانس ایزوله در محیط های صنعتی پیشنهاد می دهند.

به علاوه یو پی اس های با ترانس به دلیل استفاده از ترانس از قابلیت اطمینان بیشتری نسبت به  یو پی اس بدون ترانس که از مدارات الکترونیکی پیچیده و حساس به عنوان فیلتر استفاده نمودند،  برخوردارند. به همین دلیل است که UPS بدون ترانس برای محیط هایی که برق اعوجاج دارد، مناسب نمی باشد. در شرایطی که بار به صورت پله ای تغییر می کند UPS های بدون ترانس با وجود تغییرات زیاد در خروجی در جهت اصلاح، واکنش سریعی از خود نشان می دهند در صورتیکه UPS های با ترانس با تاخیر این عمل را انجام می دهند، هر چند میزان تغییرات در  UPS های مجهز به ترانس کمتر است.

از سوی دیگر UPS های Transformer–Base به دلیل داشتن ایزولاسیون گالوانیک، جریان DC را به بار منتقل نمی کنند، در حالیکه UPS های Transformer–Less این قابلیت را ندارند. با توجه به اینکه، جریان DC نسبت به AC ، 10 برابر،  مقدار حرارت تولیدی را افزایش می دهد بنابر این کاهش  عمر دستگاههای بدون ترانس اجتناب ناپذیر است. به  طور خلاصه، تصمیم بین UPS با ترانس و بدون ترانس، بیشتر شبیه جدال بر سر انتخاب موتور دیزلی و بنزینی است. به هنگام انتخاب یک تکنولوژی، مصرف کننده باید تعادلی بین منفعت کوتاه یا طولانی مدت در مقابل هزینه اولیه و هزینه دوره استفاده برقرار کند. مشاوره با یک متخصص بی طرف که نسبت به هر دو تکنولوژی آگاهی کامل دارد بهترین راه حل است.